Συνταξιοδοτικός Κίνδυνος και Ιδιωτική Ασφάλιση:

Πόσο Κοστίζει η Αβεβαιότητα των Επόμενων 20 Χρόνων

Η σύνταξη, όπως την γνωρίζαμε για δεκαετίες, δεν αποτελεί πλέον δεδομένο. Η γήρανση του πληθυσμού, οι δημοσιονομικές πιέσεις και οι μεταβολές στην αγορά εργασίας έχουν δημιουργήσει έναν νέο όρο που κυριαρχεί στις οικονομικές αναλύσεις: συνταξιοδοτικός κίνδυνος.

Δεν πρόκειται για θεωρητικό σενάριο. Πρόκειται για έναν πραγματικό οικονομικό κίνδυνο που αφορά εκατομμύρια εργαζόμενους και αυτοαπασχολούμενους, σήμερα και στο άμεσο μέλλον.

Τι είναι ο συνταξιοδοτικός κίνδυνος

Ο συνταξιοδοτικός κίνδυνος περιγράφει την πιθανότητα το μελλοντικό εισόδημα από σύνταξη να μην επαρκεί για την κάλυψη βασικών αναγκών.
Προκύπτει από συνδυασμό παραγόντων:

• μείωση ποσοστών αναπλήρωσης

• αύξηση προσδόκιμου ζωής

• πληθωρισμό

• αβεβαιότητα στα δημόσια ασφαλιστικά συστήματα

• αστάθεια εισοδημάτων κατά τον εργασιακό βίο

Το αποτέλεσμα είναι το λεγόμενο pension gap: το χάσμα ανάμεσα στο εισόδημα που θα χρειαστεί κάποιος στη σύνταξη και στο εισόδημα που τελικά θα λαμβάνει.

Γιατί τα δημόσια συστήματα δεν αρκούν πλέον

Τα περισσότερα δημόσια συνταξιοδοτικά συστήματα βασίζονται στη διαγενεακή αλληλεγγύη. Όμως η αναλογία εργαζομένων προς συνταξιούχους μειώνεται σταθερά.

Σύμφωνα με διεθνείς αναλύσεις του ΟΟΣΑ, οι χώρες με γηράσκοντα πληθυσμό αντιμετωπίζουν αυξανόμενη πίεση στα συνταξιοδοτικά τους ταμεία, γεγονός που οδηγεί σε χαμηλότερες συντάξεις ή αυστηρότερους όρους συνταξιοδότησης.
(πηγή: OECD – Pensions at a Glance
https://www.oecd.org/en/topics/pensions.html)

Αυτό μεταφέρει τον κίνδυνο από το κράτος στον πολίτη.

Ο ρόλος της ιδιωτικής ασφάλισης στον συνταξιοδοτικό σχεδιασμό

Η ιδιωτική ασφάλιση δεν έρχεται να αντικαταστήσει το δημόσιο σύστημα, αλλά να το συμπληρώσει.
Λειτουργεί ως μηχανισμός:

• διασποράς κινδύνου

• μακροπρόθεσμης αποταμίευσης

• προστασίας από ακραία σενάρια

Ιδιαίτερα τα συνταξιοδοτικά και ασφαλιστικά προϊόντα μακράς διάρκειας προσφέρουν προβλεψιμότητα σε ένα περιβάλλον αυξανόμενης αβεβαιότητας.

Σύγκριση: Δημόσια σύνταξη vs Ιδιωτική κάλυψη

Η ιδιωτική κάλυψη δεν εξαλείφει τον κίνδυνο, αλλά τον μετατρέπει σε διαχειρίσιμο.

Πόσο κοστίζει η αβεβαιότητα

Η μεγαλύτερη παγίδα δεν είναι το κόστος της ασφάλισης.
Είναι το κόστος της αδράνειας.

• καθυστερημένος σχεδιασμός

• ελλιπής ενημέρωση

• υποεκτίμηση πληθωρισμού

• υπερβολική εμπιστοσύνη σε μελλοντικές κρατικές παρεμβάσεις

Όλα αυτά αυξάνουν εκθετικά τον συνταξιοδοτικό κίνδυνο.

Τι πρέπει να εξετάζει κάποιος σήμερα

Ο σύγχρονος συνταξιοδοτικός σχεδιασμός απαιτεί:

• ρεαλιστική εκτίμηση μελλοντικών αναγκών

• κατανόηση των δημόσιων παροχών

• σύγκριση ιδιωτικών προϊόντων

• έλεγχο κόστους, όρων και ρίσκου

• μακροπρόθεσμη στρατηγική, όχι αποσπασματικές λύσεις

Συμπέρασμα

Ο συνταξιοδοτικός κίνδυνος δεν είναι ένα μακρινό σενάριο. Είναι ήδη εδώ.
Σε ένα περιβάλλον όπου η βεβαιότητα μειώνεται, η πρόβλεψη και η διαχείριση κινδύνου γίνονται βασικά εργαλεία οικονομικής ασφάλειας.

Η ιδιωτική ασφάλιση δεν είναι πολυτέλεια. Είναι επιλογή στρατηγικής — και για πολλούς, αναγκαιότητα.